Vì sao hoa ép khô lại phai màu theo thời gian?

Ép hoa là một nghệ thuật tuyệt vời để lưu giữ những bông hoa yêu quý của bạn, giữ lại khoảnh khắc tươi đẹp của chúng. Thế nhưng, bạn có bao giờ ngạc nhiên khi thấy màu sắc của những bông hoa ép lại thay đổi đáng kể theo thời gian không?  Đây là một hiện tượng tự nhiên do nhiều yếu tố kết hợp, từ sự thay đổi hóa học bên trong, mức độ ẩm, nhiệt độ, cho đến tác động của ánh sáng và oxy. Cùng Bloom khám phá sâu hơn lý do đằng sau sự biến đổi thú vị này nhé!

Hiểu về sắc tố – “Linh hồn” của màu hoa

Để hiểu vì sao hoa ép đổi màu, chúng ta cần biết hoa tươi có màu sắc từ đâu. Các sắc tố trong tế bào hoa chính là thứ phản chiếu ánh sáng mặt trời, giúp mắt chúng ta cảm nhận được màu sắc. Những sắc tố này thường nằm lơ lửng trong chất lỏng bên trong tế bào hoa, và đó là lý do vì sao độ ẩm đóng vai trò quan trọng trong việc giữ màu cho hoa khô.

Trong hoa có ba loại sắc tố chính:

• Chất diệp lục (Chlorophyll): Tạo nên màu xanh lá.
• Flavonoid (bao gồm anthocyanin): Tạo ra màu trắng, đỏ, xanh dương và tím.
• Carotenoid: Chịu trách nhiệm cho màu vàng, cam và đỏ.

Bạn có thấy lá cây đổi màu vào mùa thu không? Từ xanh sang vàng, đỏ, nâu là do lá cây chứa hỗn hợp các sắc tố này. Khi nhiệt độ thay đổi, chất diệp lục phân hủy, và các sắc tố khác bắt đầu được phản chiếu, tạo nên cảnh sắc mùa thu rực rỡ. Tương tự, nếu một bông hoa có màu sắc đậm, rực rỡ, chứng tỏ nó có nhiều sắc tố hơn so với bông hoa màu nhạt.

Vì sao hoa ép lại thay đổi màu sắc?

Sự thay đổi màu sắc ở hoa ép không phải là ngẫu nhiên, mà là kết quả của nhiều yếu tố:

1. Mất độ ẩm

Độ ẩm đóng vai trò then chốt trong việc duy trì màu sắc tự nhiên của hoa. Khi hoa bị mất nước (trong quá trình ép khô), sự thiếu nước sẽ làm phân hủy các sắc tố có trong tế bào hoa. Điều này dẫn đến việc hoa bị phai màu, sẫm màu, hoặc thậm chí biến đổi màu hoàn toàn.

2. Tác động của ánh sáng

Ánh sáng, đặc biệt là ánh nắng trực tiếp, có thể phá vỡ các sắc tố theo thời gian, khiến một số bông hoa ép bị phai màu. Bạn có thể thấy những bông hoa màu trắng tinh tế, màu pastel hay màu nhạt chuyển sang vàng ố hoặc trong mờ sau khi ép.

3. Phản ứng oxy hóa

Giống như cách một miếng táo cắt lát bị nâu khi tiếp xúc với không khí, một số sắc tố hoa có thể phản ứng với oxy, dẫn đến màu sắc sẫm hơn hoặc mờ hơn. Hoa giàu anthocyanin (như hoa hồng đỏ hoặc violet) đặc biệt dễ bị oxy hóa và có thể chuyển sang màu nâu, đỏ tía đậm hoặc tím sẫm.

4. Nhiệt độ và phương pháp ép

Cách bạn ép hoa cũng ảnh hưởng lớn đến sự thay đổi màu sắc của chúng.

• Hút ẩm nhanh chóng nhưng nhẹ nhàng có thể giúp giữ màu tốt hơn. Việc đẩy nhanh quá trình làm khô và giảm thiểu oxy hóa sẽ giúp bảo tồn sắc thái rực rỡ.
• Môi trường ép hoa cũng quan trọng: Môi trường ấm áp và khô ráo giúp quá trình làm khô diễn ra nhanh hơn, trong khi môi trường ẩm ướt sẽ kéo dài thời gian và có thể ảnh hưởng đến màu sắc.

Tìm hiểu phương pháp ép hoa bằng sách đơn giản

5. Độ nhạy pH

Một số sắc tố hoa cực kỳ nhạy cảm với sự thay đổi độ pH. Ví dụ, hoa cẩm tú cầu có thể thay đổi màu sắc dựa trên độ axit của đất, và điều này cũng có thể góp phần gây ra sự thay đổi màu sắc khi ép. Hoa chứa anthocyanin như hoa chuông xanh hay pansy có thể chuyển sang màu đỏ hơn trong môi trường axit và xanh hơn trong môi trường kiềm.

---

Những thay đổi màu sắc thường gặp ở hoa ép

• Hoa đỏ: Như hoa vân anh, hồng, tulip, anh túc, ban đầu có màu đỏ rực rỡ. Nhưng khi tiếp xúc với ánh sáng và oxy, sắc tố anthocyanin bị phân hủy, khiến màu sắc sẫm lại, chuyển sang đỏ tía, tím hoặc nâu.

• Hoa xanh dương và tím: Đây thường là lựa chọn tốt để ép vì chúng giữ được màu sắc khá tốt. Sắc tố flavonoid trong chúng ổn định hơn, ít bị phai màu. Đôi khi, những màu này có thể hiện rõ hơn các tông vàng hoặc xanh lá cây ẩn sau khi ép.
• Hoa trắng và vàng: Màu trắng nổi tiếng là khó giữ được khi ép. Hoa trắng tự nhiên như loa kèn, cúc, lyianthus thường có tông màu ngà, vàng và xanh lá cây ẩn bên trong, và chúng có thể chuyển sang những màu này trong quá trình ép khi sắc tố suy yếu.
• Hoa hồng: Giống như hoa trắng, màu hồng cũng khó giữ. Màu hồng càng nhạt, càng dễ phai, trở nên trong mờ hoặc chuyển sang màu nâu. Khá thường xuyên, màu hồng sẽ biến thành tím khi sắc tố suy yếu.
• Hoa vàng và cam: Những màu này thường có sắc tố mạnh mẽ, chịu được quá trình ép tốt. Một số có thể sẫm màu hơn theo thời gian.

---

Mẹo nhỏ để giữ màu hoa ép đẹp

Dù một số thay đổi màu sắc là không thể tránh khỏi, bạn vẫn có thể áp dụng các mẹo sau để duy trì màu sắc rực rỡ cho hoa ép:

• Chọn hoa tươi nhất: Chọn những bông hoa đang ở độ nở rực rỡ nhất, chưa quá già hay quá non.
• Ép nhanh và nhẹ nhàng: Ép hoa càng sớm càng tốt sau khi hái để màu sắc được giữ nguyên. Hạn chế chạm vào hoa để tránh làm bầm dập và đảm bảo có đủ không gian giữa các bông hoa để độ ẩm thoát ra.
• Sử dụng giấy thấm hút tốt: Giấy thấm chuyên dụng là lựa chọn tốt nhất để hút ẩm nhanh chóng. Tránh giấy nến vì chúng có thể giữ lại độ ẩm, gây úa màu và mốc.
• Tránh ánh nắng trực tiếp: Sau khi ép, hãy trưng bày và bảo quản hoa ở nơi tối, khô ráo, tránh ánh nắng trực tiếp để ngăn chúng bị phai màu.
• Hãy thử nghiệm: Quan sát hoa tươi khi chúng già đi để dự đoán màu sắc có thể thay đổi như thế nào khi ép.

Hiểu rõ những yếu tố gây ra sự biến đổi màu sắc sẽ giúp bạn đạt được kết quả tốt nhất khi ép hoa. Dù một số thay đổi là không thể tránh khỏi, việc áp dụng đúng phương pháp và kỹ thuật sẽ giúp bạn duy trì những sắc thái rực rỡ và giữ cho hoa ép của mình đẹp lộng lẫy trong nhiều năm tới.